Eksik olan bir şey olmalı? Bizi
bu hale getiren bir şeylerin eksikliği olmalı? İmkanlar çok şükür geçmişle
kıyaslanamayacak kadar harikulade, ama eksik olan bir şey var!
Bu kadar kendine düşman; Yalana,
dolana, iftiraya bel bağlayan; Kin ve nefretten gözü dönen; İhanete, kandırmacaya,
düzmeceye meyil eden; Hakikatten kaçan, gözü, gönlü, kulağı, ağzı bağlı olan bir
nesil nasıl yetişir?
Para dersen var, teknoloji dersen
var, eğitim dersen var! Ama birlik yok! Fayda yok! Anlam yok! Sadakat yok!
Anlayış yok! Düşünce yok! Hoşgörü yok! Saygı yok!
Nefsimiz bizi esir almış ve
çeşitli gerekçeler ile bizi bize yabancı kılmış; Kendi kendini kandıran kör,
gaddar, düşüncesiz bir nesile sahibiz.
Bu konuda bir yazı yazarken
tesadüfen ulaştığımız bir kavram Nefsin Mertebelerine. Ve o zaman fark ettik ki
bizde eksik olan bu! Nefsin terbiye edilmesi. Bu o kadar zor bir konu ki güçlü
bir irade, doğru bir klavuz gereklidir insana.
Bizim eğitim sisteminde eksik
kalan ve toplumu olumsuz etkileyen şey sahip olamadığımız veya eksik kalan
değerlerimizdir. Toplumumuzda ayrı bir biçimi olmadığından bu eksiklik Nefsin
Merkibeleri ile sağlanan zor ve çetin bir süreçtir.
Nefis terbiyesi ucu açık bir
süreçtir. Sonunda ermişlik seviyesine varmakta ihtimal, sapkınlığa kaymakta
ihtimal, aklımızı yitirmekte ihtimal. Zorlu, çileli bir süreç bu Kemale ermek
için.
Çok geniş bir konu olan Nefsin
Merkibeleri 7 kısımdan oluşmaktadır. Bu konuda kaynağımız Mevlana Hazretlerinin
Merkibe konusundaki yaılı kaynaklarıdır
Bu konu engin bir yolculuktur. Burada kısa bir anı gösterilmektedir. Amacımız bu konuyu gündeme getirip, merak uyandırmak ve ilgileneceklere yeni ufuklar açmaktır.
NEFSİN MERTEBELERİ*
Nefis, kişi, zat, öz ve can gibi
manalara gelir. Nefis,insandaki kötülüğe meylin adıdır.: Manevi yolun en büyük
tehlikesi, belası ve afetidir. Özellikle halveti tarikatına mensup olanlar,
nefsin 7 mertebesini ayetlerden
çıkarmış, her mertebeye isabet eden ve nefsin terbiye edilmesini sağlayan,
nefsi belalardan kurtaran “esma”yı da manevi zevklerine göre tespit etmişlerdir.
1. NEFS-İ
EMMARE: Kötülüğü fazlasıyla
emreden nefis. Avamın nefsi, halkın aşağı tabakasının, aşktan mahrum, tevhidden
habersiz, benliğe mahkum olmuş, dünya sefasına dalmış, ma’nevi feyzlerden
mahrum kalmış, içgüdüsünün çemberini kıramamış, ’onlar hayvan gibidirler,
dahada şaşkındırlar’ (Araf suresi 179) ayetinin tarif ettiği nefis. Dünya
ziynetlerine kanmış, altına, gümüşe tapmış, kadını şehvetinin mimarı yapmış,
ilkelliğin heykeli nefis.