Putin'in Tek Taraflı Rus Ruleti Oyunu

Eğer bazı iddialar gibi ABD ile Rusya arasında planlı bir oyunun parçası olarak sahnelenmiyorsa, son yıllarda Putin tarafından uygulanan çok riskli bir oyun oynanmakta.

Geçmişi eskilere 10 yıllara dayanan Rusya'nın yeniden ayağa kalmasını ve güç odağı olmasını amaçlayan politikalar belli bir oranda amacına ulaştı. Ancak bu başarıda Putin'in keskin ve saldırgan politikaları kadar muhataplarının pasifliği ve çekimserliği de epey katkıda bulundu.

Konjoktürel bir şans mı yoksa bir politikanın sonucu mudur bilinmez o dönemlerde beklenilmedik bir biçimde artan petrol fiyatları Rusya'ya inanılmaz bir katma değer ve sermaye sağladı. 2000'li yıllarda varili ortalama 25$ olan ham petrol 10 yıl içinde 100$ aşarak yıllık 150 Milyar $'ı aşan bir gelir yarattı Rus ekonomisine.

Bu artı dolarlar,  yeni yatırımlara, artan refaha ve eski öz güvenine kavuşmalarına yol açtı. Bu pozitif etkiler yanında eski kötü huylarında zamanla devşirmesine şahit olduk. Hiç bir uluslararası işbirliğine yanaşmayan, bildiğini okuyan saldırgan bir hal aldılar. Bunun en bariz örnekleri Gürcistan ve Ukrayna’ya yapılan askeri müdahaleler.

Dünyanın ve muhataplarının sessizliği ve işe yaramayan kıytırık yaptırımları öz güvenlerinin tavan yapmasına ve saldırganlıklarının sınır tanımaz hale gelmesine yol açtı.

Diplomasi, ikili iyi ilişkiler, karşılıklı saygı ve güven gibi kavramlar onlar için kağıt üzerinde anlamsız kavramlar olarak kaldı. Bu kafa ile Suriye'ye daldılar.

Aynı saygısızlığı, kuralsızlığı ve ihlalleri Türkiye sınırında sürdürme hatasına düştüler. Türkiye diplomasi, ikili dostluk, askeri nizam içinde ilk olan ve sonrasında onlarca kez tekrarlayan tüm olumsuz davranışları sineye çekip izahat dinledi. Baktı ki ne sözün hükmü var, ne diplomasinin uyarılarını ve kurallarını sertleştirip tüm dünyaya deklare etti.

Bugüne kadar ipe sapa gelmez tepkilere alışık olan Rusya Uçağının düşürülmesi ile şoka girdi. Tüm havası ve öz güveni gerçeğin soğuk yüzünde paramparça oldu. Tepki dersen aynı tonda vermesi imkansızken, bozulan itibarını düzeltmek adına akla hayale gelmeyen, devletler işleyişine uymayan tepkilere girişti.

Bu saatten sonra aynı tonda cevap vermedikten sonra iki domates üç tavuk almamak veya insanları hava alanlarında bekletmekle bu çizik düzelmez.

Tabii ki Rusya'nın bu saldırganlığı ve bir kalemde Türk devletini karşısına alıp, kurulmuş olan iyi ilişkileri bozması akıl alır bir siyaset değildir. Öyle ki geçmiş dayılanmalarında itildiği kıskaçta kurtuluş kapısı olarak yer alan bir Türkiye varken.

Uluslararası ilişkiler belli anlaşmalara ve kurallara göre işler. Ekonominin karşılıklı etkileri malum bir yapısı vardır. Rusya'nın atacağı her adımın kendine dönecek etkileri de olacaktır. Türkiye'nin alternatifleri olduğu kadar Rusya'nın da başa çıkamayacağı dezavantajları mevcuttur.

En büyük dezavantajı düşüşe geçen Petrol fiyatları ve artan askeri harcamalarıdır. Bu ters orantı içinde bu politikalar uzun süre yürütülemez. Bu işin sonu ekonomik dar boğaza, sıkılan kemerlere ve patlayan sosyal gerilimlere kadar varır. Sonunda kayıp eden Rusya ve Putin olur.

Bu güne kadar Putin tek taraflı olarak RUS ruleti oynayarak kazandı. Her seferinde muhataplarına meydan okudu ve silahı kafasına dayayarak tetiğe bastı ve boşa düşen tetik ona kazandırdı. Aynı oyunda hep pas geçen ve Putin'e yol veren muhatapları onun egosunu ve etki alanını büyüttü, ta ki Türkün gururuna basana kadar.

Düşen uçakta Türkiye oyun moyun oynamadan direk kafasına sıktı ve dedi ki "Sınır namustur, oyuna gelmez". Böylelikle şişkin ego patladı ve gerçekler Putin'in önüne geldi.

Eğer Rusya, hala olayı soğutmayıp ve kendi hatasının sonuçlarını sineye çekmeye yanaşmayıp, çocukça tavrı ile Türkiye'ye ile gerilimi devam ettirirse yakın bir zamanda kendi kayıp edecektir.

Putin'in amacı büyük bir savaş çıkarmak değilse bu politikası onu siyasetten silebilecek sonuçlara sürükleyecektir. Eğer ki yaşadığı şoku atlatır ve akla uygun bir yol seçerse Türkiye ile ilişkileri düzeltmek bir yana daha da güçlendirerek yola devam etmelidir. Bu ilişkiden hem Rusya hem de Türkiye fazlası ile kazançlı çıkacaktır.